I-ran tuyên bố chế tạo 3000 máy li tâm thế hệ mới

nhà nước hạt nhân

QĐND - Hãng thông tấn ISNA của I-ran dẫn lời người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Hạt nhân I-ran, ông Phê-rây-đun A-ba-xi - Đa-va-ni (Fereydoun Abbasi - Davani), cho biết nước Cộng hòa Hồi giáo đang chế tạo 3.000 máy li tâm thế hệ mới. Theo ông A-ba-xi, dây chuyền sản xuất cuối cùng cho lô máy li tâm này đã hoàn tất và những máy thế hệ cũ có công suất thấp sẽ để dự trữ.

Thông tin chi tiết về loại máy li tâm mới không được ông A-ba-xi tiết lộ nhưng ông cho biết đó là loại máy li tâm IR-2M và 180 chiếc máy loại này đã được lắp đặt tại nhà máy làm giàu nhiên liệu ở Na-tan, miền Trung I-ran. Ông A-ba-xi nhấn mạnh, những máy li tâm mới chỉ được phát triển để làm giàu u-ra-ni ở cấp độ dưới 5% chứ không thể đạt mức 20%. Hồi tháng 2 vừa qua, I-ran cũng đã thông báo sẽ lắp đặt máy li tâm thế hệ mới. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên con số cụ thể 3000 máy được công bố.

Tổng thống I-ran M.A-ma-đi-nê-giát (M. Ahmadinejad) đến thăm nhà máy làm giàu nhiên liệu ở Na-tan, miền Trung I-ran. Ảnh: AFP

Đây là diễn biến mới nhất liên quan đến chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tê-hê-ran trong bối cảnh I-ran và nhóm P5+1 (gồm 5 nước thường trực HĐBA và Đức) vừa kết thúc vòng đàm phán mới ở Ca-dắc-xtan với những tín hiệu khá lạc quan.

Liên quan đến cuộc đàm phán này, Ngoại trưởng I-ran Xa-lê-hi (AliAkbar Salehi) cho biết, cả I-ran và nhóm P5+1 đều thừa nhận cuộc đàm phán đã rất thành công và cho biết, các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với I-ran đã bắt đầu giảm bớt kể từ ngày 3-3. Tuy nhiên, ông Xa-lê-hi không nói rõ chi tiết của sự giảm bớt này. Cùng ngày, trả lời phỏng vấn tờ Wiener Zeitung (Áo), Ngoại trưởng Xa-lê-hi cho rằng, I-ran và Mỹ đang có nhiều cơ hội để cải thiện quan hệ song phương bất chấp những trở ngại liên quan tới chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này. Ông Xa-lê-hi còn cho biết, I-ran đã bắt đầu giảm bớt số nguyên liệu hạt nhân được làm giàu ở cấp độ 20%.

Trong khi đó, ngày 3-3, phát biểu trong cuộc họp nội các hằng tuần, Thủ tướng I-xra-en Ben-gia-min Nê-ta-ni-a-hu (Benjamin Netanyahu) cho rằng, I-ran đang "câu giờ" trong các cuộc đàm phán với lãnh đạo Nhóm P5+1 để tiếp tục nỗ lực chế tạo bom hạt nhân. Thủ tướng I-xra-en cũng báo hiệu sắp hết kiên nhẫn và đe dọa sẽ khởi động một cuộc chiến tranh phủ đầu chống lại I-ran, có thể diễn ra trong những tháng tới, nếu xét thấy các biện pháp ngoại giao kết thúc mà không đem lại hiệu quả nào. Trước đó, trong tuyên bố đưa ra ngay sau khi cuộc đàm phán I-ran và P5+1 kết thúc, ông Nê-ta-ni-a-hu kêu gọi cộng đồng quốc tế cần đưa ra đe dọa quân sự nếu I-ran tiếp tục theo đuổi mục tiêu vũ khí hạt nhân.

Động thái mới này của I-ran được xem như một thách thức đối với các quốc gia phương Tây, những nước luôn tìm kiếm các biện pháp ngăn chặn I-ran làm giàu u-ra-ni mà họ tin rằng được dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân trong khi I-ran vẫn giữ nguyên lập luận rằng, chương trình hạt nhân của nước này chỉ đơn thuần phục vụ mục đích dân sự. Mặt khác, I-xra-en từ trước tới nay vẫn coi Nhà nước Hồi giáo cùng với tham vọng hạt nhân là mối đe dọa tới sự tồn vong của Nhà nước Do thái. Vì vậy, việc Tê-hê-ran tuyên bố chế tạo 3000 máy li tâm mới được nhìn nhận sẽ càng là cái cớ để Ten A-víp gây sức ép, buộc Oa-sinh-tơn, nước có tiếng nói quyết định chủ yếu trong nhóm P5+1, không dễ nhún nhường trong các cuộc đàm phán phía trước. Từ đây, nhiều ý kiến cho rằng, với những nghi kị "trường kỳ" vốn chưa được giải tỏa, thì động thái mới này của I-ran sẽ chỉ càng khiến phương Tây thêm ngờ vực và gia tăng áp lực nhiều hơn đối với chính Nhà nước Hồi giáo.

XUÂN TRƯỜNG

nhà nước hạt nhân